Ik spreek een enthousiaste jonge vrouw. Ze is hoogsensitief en mogelijk ook hoogbegaafd, al kan ze dat zichzelf moeilijk voorstellen. Ze begrijpt soms een situatie niet, waardoor ze steeds blijft heranalyseren. Iets wat het verstand van veel mensen doet als ze iets niet ‘rond’ gedacht krijgen. Het verstand wil situaties snappen en logisch maken, zodat iets een volgende keer mogelijk te voorkomen is, of je juist sneller tot iets kan komen. Dat is wat de evolutie in ons verstand gebracht heeft.
Echter als je de hoogsensitive karaktereigenschap hebt, dan kan je divergent denken en verwerk je zaken diepgaander1 2. Door die diepgaande verwerking zie je veel meer kanten van de situatie zoals de conflicterende belangen en gedragingen van jezelf en van anderen. Hierdoor zijn er meer zaken die een ‘open einde’ kunnen hebben, omdat je nooit alles kan weten. Daarnaast is het leven vaak niet logisch. Gedrag en gebeurtenissen volgen elkaar niet logisch op. Wat is logisch eigenlijk? Kan je dat niet alleen zelf voor jezelf bepalen? Omdat je van een ander niet alles weet?
Maar wat moet je dan als behandelaar doen als je patiënt informatie diepgaand verwerkt? Ik denk niet dat je altijd alles rond gedacht krijgt, onder andere omdat de logica niet altijd te doorgronden is. Daarnaast heeft het ombuigen van gedachten vaak weinig zin als er al zoveel linken zijn naar andere delen van het verhaal. Het wordt nagenoeg onmogelijk.
Ieders verstand zal hoe dan ook proberen de linken aan elkaar te verbinden, hoe onlogisch ook. Bij iemand die diepgaand informatie verwekt zijn de netwerken van die linken echter veel uitgebreider en complexer.
Weet jij het antwoord op de volgende vraag (denk er even over na voordat je verder leest tot dat je een antwoord gevonden hebt, geef het niet te snel op):
Hoe zijn bladeren het gevolg van je teen?
Heb je een link gevonden tussen de bladeren en jouw teen, of misschien wel meerdere linken? Gek hè, dat je hoofd hier (meestal) dan toch een verhaal van weet te maken dat uiteindelijk kan kloppen. Dat is hoe je verstand dingen recht praat of aan elkaar verbindt terwijl er eigenlijk geen link in zat. Als je allemaal gelooft wat jouw verstand je vertelt, dan kan dat veel invloed hebben op jou. Dit is waar je met ‘Relational Frame Theorie’ naar kijkt; de manier hoe je zaken aan elkaar verbindt en hoe je wat afstand kunt nemen van al die gedachten, zodat het soms lukt om je er anders bij te gedragen3.
Tijdens een Zelfari, zoals ik behandelen liever noem, kijk ik graag naar hoe je omgaat met iets dat je niet ‘rond’ gedacht krijgt, welke invloed dat op jou heeft, wat dat betekent en wat je hiermee kan doen, vanuit lichaams- en ervaringsgerichte oefeningen. Want één situatie staat meestal symbool voor een probleem dat vaker op verschillende vlakken terugkomt. Ik wil iemand de tools geven om hier de volgende keer zelf mee om te kunnen gaan, zodat ik, als behandelaar, zo snel mogelijk overbodig ben. Uitleg over hoe je verstand werkt en de oefeningen die jou laten ervaren wat voor jou werkt, logisch of niet, hoort hierbij. Dat is volgens mij waar je mee verder kunt. Want als ik íets geleerd heb in die jaren werken met mensen die hoogsensitief zijn, is het hoe enorm veerkrachtig ze kunnen zijn, wanneer ze de juiste tools in handen weten te krijgen.
- Hoof, E. Van (2016). Hoogsensitief; wat je moet weten. Leuven: Lannoo Campus.
- Aron, E. N. (2010). Hoogsensitieve personen en psychotherapie. Amsterdam: de arbeiderspers.
- Törneke, N. (2010). Learning RFT. Oakland: New Harbinger Publications, Inc.
No responses yet